Wyobrażenie bólu towarzyszącego operacji, czy okresie rekonwalescencji, jest w stanie skutecznie odstraszyć od podjęcia decyzji o operacji plastycznej. Dlatego wiedza na temat tego, czego można się spodziewać i jak sobie z bólem radzić, jest niezbędna dla każdego potencjalnego pacjenta. Czy chirurgia plastyczna jest bolesna? Od czego zależy ból po operacji? Odpowiadamy!
Czy operacja plastyczna jest bolesna?
Odpowiedź na pytanie, czy operacja plastyczna jest bolesna, nie jest jednoznaczna. Aspekt ten zależy bowiem od rodzaju zabiegu, technik chirurgicznych i indywidualnej wrażliwości na ból. Sam zabieg, dzięki zastosowaniu odpowiedniego znieczulenia, nie powinien być bolesny. W trakcie operacji pacjenci nie odczuwają bólu, ponieważ znieczulenie, czy to miejscowe, czy ogólne, skutecznie eliminuje bodźce bólowe.
Natomiast po operacji, gdy działanie znieczulenia słabnie, pacjent może odczuwać dyskomfort, którego nasilenie zależy od rozległości zabiegu. Badania przeprowadzone przez American Society of Plastic Surgeons wskazują, że około 80% pacjentów po operacjach plastycznych ocenia ból pooperacyjny jako umiarkowany do łagodnego, a jedynie 5% doświadcza silnego bólu, który wymaga intensywnego leczenia opioidami. Większość pacjentów odczuwa więc taki ból, który z łatwością można kontrolować za pomocą leków przeciwbólowych i odpowiednich technik pielęgnacyjnych.
Rodzaje znieczuleń operacyjnych
W chirurgii plastycznej stosuje się różne rodzaje znieczuleń, które są dostosowane do rodzaju operacji i indywidualnych potrzeb pacjenta. Wybór metody zależy od charakteru zabiegu, stopnia inwazyjności oraz preferencji pacjenta.
Znieczulenie miejscowe
Znieczulenie to jest metodą blokowania bólu, polegającym na odwracalnym przerwaniu przewodnictwa nerwowego w określonych okolicach ciała. Podczas tego znieczulenia pacjent może pozostać świadomy.
Przeprowadza się je zazwyczaj podczas krótkich zabiegów, dotyczących obwodowych części ciała, np. do zabiegów ortopedycznych kończyn. Niewątpliwą zaletą znieczulenia miejscowego jest mniejsze obciążenie organizmu. Jest to preferowana forma w przypadku chirurgii jednego dnia- pacjent może opuścić szpital niedługo po zakończeniu zabiegu.
Wyróżniamy dwa rodzaje znieczulenia miejscowego:
- Powierzchowne- polega na zastosowaniu na powierzchnię, którą chcemy znieczulić aerozolu lub żelu z lekiem znieczulającym. Drugim sposobem jest pokrycie żelem narzędzia wprowadzanego do jam ciała (np. kolonoskopu przy wziernikowaniu jelita grubego).
- Nasiękowe- polega na ostrzyknięciu środkiem znieczulającym wybranego obszaru (np. ekstrakcja zęba).
Znieczulenie miejscowe w chirurgii plastycznej wykorzystuje się m.in. podczas plastyki powiek czy też w zabiegach korekcji narządów płciowych.
Znieczulenie regionalne
Podczas znieczulenia regionalnego anestezjolog wstrzykuje środek znieczulający w miejsce, gdzie przebiegają nerwy zaopatrujące interesujący nas obszar ciała. Można go przeprowadzić podając dodatkowo środki sedatywne. Rodzaje znieczuleń regionalnych to:
- Podpajęczynówkowe (rdzeniowe), które ma zadziałać na korzenie nerwowe wychodzące z kręgosłupa, blokując reakcje bólowe i ruchowe.
- Zewnątrzoponowe, podawane jest również do kręgosłupa, jednak ma ono za zadanie znieczulić nerwy czuciowe.
- Blokady nerwów obwodowych.
Kiedy wykorzystujemy ten typ znieczulenia? Jest często stosowane w zabiegach takich jak liposukcja dolnej części ciała czy operacje w obrębie brzucha.
Znieczulenie ogólne
Tzw. narkoza to stan głębokiego uśpienia- całkowitej i odwracalnej utraty świadomości. Stan ten podobny jest do fizjologicznego snu, jednak w jego trakcie występuje depresja oddechowa, co oznacza, że pacjent nie jest w stanie oddychać samodzielnie.
Znieczulenie ogólne powoduje:
- amnezję, czyli niepamięć,
- analgezję, czyli zniesienie bólu,
- hipnozę, czyli sen,
- zahamowanie odruchów rdzeniowych i zwiotczenie mięśni szkieletowych, czyli stan niezbędny podczas operacji chirurgicznej.
Przebieg znieczulenia ogólnego
Znieczulenie ogólne rozpoczyna się etapem indukcji, czyli wprowadzeniem do znieczulenia. Wtedy to, podając anestetyki dożylnie lub wziewnie przez maskę twarzową, doprowadza się do utraty przytomności pacjenta. Po kilku minutach pacjent przestaje reagować na głos, znikają poszczególne odruchy, następuje spadek aktywności kory mózgowej. Wtedy rozpoczyna się oddychanie zastępcze (intubacja). Kolejnym etapem jest podtrzymanie, czyli kondukcja, podczas której podaje się kolejne dawki leków, aż do czasu zakończenia zabiegu. Znieczulenie ogólne kończy się wybudzaniem.
Zarówno podczas wybudzania, jak i podczas całego trwania narkozy, pacjent pozostaje pod stałą kontrolą anestezjologa.
W chirurgii plastycznej znieczulenie ogólne wymagane jest m.in. podczas plastyki brzucha czy operacji piersi.
Ból po operacji- jak sobie z nim radzić?
Ból lub dyskomfort po operacji plastycznej jest naturalnym zjawiskiem, ale nowoczesne metody leczenia pozwalają na skuteczne jego opanowanie. W pierwszych dniach po zabiegu pacjentom podaje się leki przeciwbólowe, takie jak niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) lub w razie potrzeby opioidy. W zależności od rodzaju zabiegu, lekarz może zalecić stosowanie okładów chłodzących, aby zmniejszyć obrzęk i ból. Noszenie opatrunków kompresyjnych, szczególnie po zabiegach takich jak liposukcja czy operacje piersi, może również pomóc w redukcji dyskomfortu i przyspieszeniu gojenia.
Pomocna może być również specjalistyczna fizjoterapia, która wspomaga regenerację tkanek i redukuje napięcie mięśniowe. Współczesna chirurgia plastyczna coraz częściej korzysta również z nowoczesnych technologii kontroli bólu, takich jak systemy PCA (patient-controlled analgesia), które pozwalają pacjentowi samodzielnie regulować dawki leków przeciwbólowych, dostosowując je do poziomu odczuwanego bólu.
Ból po operacji- nowoczesne metody jego opanowania
Coraz częściej stosowane są również zaawansowane techniki kontroli bólu, takie jak blokady nerwowe czy leki długodziałające, które zapewniają długotrwałe zmniejszenie bólu po operacji. Te metody pomagają pacjentom w przejściu przez trudniejszy okres rekonwalescencji, minimalizując konieczność stosowania silnych środków przeciwbólowych.
Dzięki postępowi technologicznemu i medycznemu, pacjenci mogą liczyć na komfortową opiekę po operacji, a ból po zabiegu jest coraz lepiej kontrolowany!