Blizna jest zmianą skórną powstałą na skutek uszkodzenia skóry właściwej. Pojawia się w następstwie urazów, w tym po zabiegach chirurgicznych. W miejscu ubytku skóry właściwej tworzy się tkanka łączna włóknista. Blizna może doprowadzić do pojawienia się w organizmie różnych dysfunkcji, a także być problemem estetycznym, jeśli znajduje się w widocznym miejscu. Kiedy więc należy rozpocząć terapię blizny po zabiegach i na czym ona polega?
Jak powstają blizny po zabiegach?
Blizny po zabiegach chirurgicznych są naturalną częścią procesu gojenia się skóry. Jednak należą do tych najbardziej problematycznych zmian skórnych. Mogą ulegać zrostom z tkanką podskórną albo powięzią- wywołuje to, nie tylko problemy estetyczne, ale też zaburzenia pełnej funkcjonalności danej struktury. Wygląd i rodzaj blizn mogą być bardzo różne- od niemal niewidocznych przez wklęsłe zmiany z zanikami tkanki pod blizną po keloid- wypukły, przerośnięty bliznowiec.
Dla wielu osób blizny po zabiegach stanowią estetyczne i emocjonalne wyzwanie. Często są one trudne do zaakceptowania i mogą wpływać na obniżenie satysfakcji z korekty defektów wykonanych przez operację plastyczną. Dlatego tak ważne jest rozpoczęcie w odpowiednim czasie terapii rany.
Dlaczego rehabilitacja blizny jest ważna?
Właściwa rehabilitacja jest niezwykle istotna po zabiegach mających na celu poprawę zdrowia i wyglądu skóry. Wiele technik rehabilitacyjnych, takich jak terapia manualna czy stosowanie odpowiednich kremów i maści, może pomóc w zmniejszeniu widoczności blizn oraz poprawie elastyczności skóry.
Jednak blizny, nie można rozpatrywać jako zagadnienia wyłącznie estetyczne, ale przede wszystkim zdrowotne i funkcjonalne. Ze względu na swoją budowę oraz ucisk pobliskich tkanek, blizny mogą powodować różnorodne powikłania, dysfunkcje i dolegliwości jak:
- bliznowacenie i blizny przerostowe,
- zaburzenia czucia i propriocepcji,
- ograniczenie ruchomości,
- zaburzenia postawy ciała,
- bolesne zrosty wewnętrzne,
- uciążliwe przykurcze mięśniowe.
Ryzyko związane z powstawaniem blizn i ich powikłań można skutecznie zminimalizować właśnie przez kompleksową rehabilitację blizny- zarówno świeżej, jak i na wszystkich etapach procesu gojenia.
Na czym polega rehabilitacja blizny po zabiegach?
Rehabilitacja blizn po zabiegach polega na systematycznej, odpowiednio zaplanowanej fizjoterapii skóry w okolicy blizny. Indywidualny dobór odpowiednich technik to podstawa przyspieszania procesu gojenia i zmniejszenia ryzyka wszelkich powikłań. Rehabilitacja blizny może przyjmuje często formę masażu- rolowanie fałdu skóry wzdłuż blizny, pionowe unoszenie, mobilizacja spiralna. Do innych skutecznych metod terapeutycznych można zaliczyć plastrowanie dynamiczne, techniki rozciągające, zabiegi eletrostymulacji, laseroterapii, magnetostymulacji i ultradźwięków. Nierzadko też leczenie ran wspomaga się farmakoterapią w postaci preparatów z enzymami, sterydami, czy silikonem.
Kiedy rozpocząć rehabilitację blizny po zabiegach?
Rozpoczęcie rehabilitacji po urazie lub operacji jest kluczowym krokiem w procesie gojenia się ran. Jednak czas rozpoczęcia rehabilitacji może różnić się w zależności od wielu czynników- rodzaju ingerencji, stopnia uszkodzenia tkanek, ogólnego stanu zdrowia pacjenta oraz zalecenia lekarza. Każdy organizm reaguje inaczej na proces gojenia się ran. Wiek, poziom sprawności czy choroby towarzyszące również mogą mieć wpływ na tempo zabliźniania się oraz siłę tkanek regenerujących się.
Ostateczna decyzja dotycząca momentu rozpoczęcia rehabilitacji powinna być podejmowana wspólnie przez pacjenta i lekarza prowadzącego. Znając wszystkie istotne czynniki wpływające na gojenie się ran oraz mając świadomość indywidualnych potrzeb pacjenta, będzie można wybrać optymalny moment dla rozpoczęcia rehabilitacji.
Jak dbać o świeże rany, aby ograniczyć tworzenie się blizn?
Aby zminimalizować powstawanie keloidów i innych szpecących blizn, istnieje kilka skutecznych sposobów pielęgnacji ran pooperacyjnych:
- Regularnie zmieniaj opatrunki, zgodnie z zaleceniami lekarza. Stosuj odpowiednie materiały opatrunkowe, np. sterylne kompresy lub specjalne plastry do ran.
- W codziennej higienie okolic rany unikaj stosowania agresywnych detergentów, które mogłyby podrażnić skórę i opóźnić proces gojenia się.
- Unikaj długotrwałego narażenia na słońce i stosuj kremy z filtrem przeciwsłonecznym na obszary blizn, gdy zostaną już wystawione na działanie promieni słonecznych.
- Jeśli lekarz zaleci, stosuj specjalne kremy lub żele do pielęgnacji blizn. Takie produkty mogą pomóc w utrzymaniu nawilżenia skóry, zmniejszeniu zaczerwienienia oraz łagodzeniu świądu czy dyskomfortu.
- Unikaj drapania, pocierania lub narażenia blizn na napięcie, które może spowodować rozciągnięcie tkanek i pogorszenie wyglądu blizn.
- Unikaj palenia papierosów i innych szkodliwych substancji, które mogą opóźnić proces gojenia się skóry.
- Pamiętaj też o zdrowa, bogatoodżywczej diecie. Odżywiona skóra jest bowiem silniejsza, bardziej odporna na uszkodzenia i lepiej sobie radzi z etapami odnowy- gojenie to dla organizmu duży wydatek energetyczny.
